Siadasz do serialu po angielsku, akcja się rozkręca, oczywiście ambitnie chcesz oglądać wszystko bez polskigo lektora i nagle… gubisz sens. Bo pojawiło się “get over it”, “give up on him” albo “come across it” i cała historia się rozmywa. Wtedy myślisz sobie: „Co to znowu za ‘give up’?! Czemu oni nie mogą po prostu powiedzieć ‘stop’ albo ‘quit’?”
Jeśli masz ochotę wywrócić oczami na sam dźwięk słowa phrasal verb – to jesteś we właściwym miejscu. Nie będziemy dziś udawać, że phrasale to „łatwizna” albo „genialny system językowy”. Zamiast tego opowiem Ci, jak naprawdę wygląda nauka phrazali, dlaczego są tak ważne i co możesz zrobić, żeby wreszcie je oswoić (a nie znienawidzić).
Ten artykuł powstał dla tych osób, które uczą się angielskiego dla siebie, nie dla testu. Czyli dla tych, które już nie chcą udawać, że phrasale nie istnieją, ale też nie zamierzają się ich uczyć na pamięć jak w szkole.
Czym w ogóle są te całe phrasal verbs – i dlaczego są takie dziwne?
Phrasal verbs to połączenia czasownika + przyimka lub przysłówka (np. up, down, off, on, away), które razem tworzą nowe znaczenie – często zupełnie inne niż podstawowy czasownik.
Przykłady?
- look after – opiekować się
- give up – poddać się
- take off – wystartować / zdjąć
- put off – przełożyć
- break down – zepsuć się / załamać się
Na papierze wygląda to niewinnie, ale z kolei jak wygląda w praktyce?
- „Jak mam zapamiętać, że put off to ‘przełożyć coś’?”
- „Czemu take off to i samolot, i buty?”
- „Ile one w ogóle mają znaczeń?!”
To pytania, które słyszymy non stop od dorosłych uczniów. I dlatego wiele osób robi to, co wydaje się najprostsze: Ignoruje phrasale. Ale niestety… one i tak wracają. W dialogach. W tekstach. W rozmowach.
Dlaczego nie da się ich po prostu „ominąć”?
Bo phrasale to język codziennej komunikacji, angielski, który słyszysz przykładowo w serialach, rozmowach, podcastach, na lotnisku – to nie podręcznikowy język formalny. To język ludzi. Wobec tego jest naturalny, szybki, skrótowy – phrasale są jego podstawą.
Porównaj:
Formalnie: I rejected the offer.
Naturalnie: I turned down the offer.
Formalnie: The plane departed.
Naturalnie: The plane took off.
Jeśli naprawdę chcesz rozumieć i mówić po angielsku jak człowiek, a nie jak robot z lekcji – phrasale są nieuniknione.
Dlaczego nauka phrasali nie działa, jak uczono Cię w szkole?
Bo szkoła kazała nam zapamiętać 50 phrasali z listy, nauczyć się jednego znaczenia i wkuwać oderwane od życia zdania.
Problem?
To nie działa.
Bo nasz mózg nie przetwarza języka jako izolowane zwroty.
On zapamiętuje rzeczy w kontekście.
Dlatego zamiast uczyć się:
“give up = poddać się”
“run out = skończyć się”
“look up = sprawdzać”
Lepiej zapamiętasz:
“I gave up on this series after season 2.”
“We ran out of coffee this morning!”
“I looked it up online and it’s true.”
Im bardziej żywe zdanie, tym lepiej zostaje w pamięci.
Jak w takim razie ogarnąć te phrasal verbs raz na zawsze?
Nie przez listy – to już masz za sobą i potrafisz pięknie wyrecytować wszystkie w kolejności alfabetycznej i na wyrywki, bo to jak konkurs na nauczenie się liczby pi.. Również nie przez testy. Tylko przez naturalny kontakt z językiem – czyli rozmowę.
W naszych kursach angielski online dla dorosłych uczymy phrasali tak, jak uczą się ich dzieci anglojęzyczne – przez słuchanie, mówienie, powtarzanie w kontekście i… życie.
Oto 5 zasad, które pomagają naszym uczniom ogarnąć phrasale – i w końcu ich używać
1. Ucz się ich jak historii, nie jak definicji
Zamiast: “give up = poddać się”
Ucz się: “I wanted to give up, but my friend cheered me on.”
Zobacz różnicę? Tu masz, opowieść, kontekst. Nasz mózg inaczej na to reaguje.
2. Nie ucz się 50 phrasali naraz
Nie warto być bohaterem tygodnia i próbować ogarnąć wszystko na raz (oczywiście po to, żeby mieć z głowy). Zamiast tego:
- wybierz 5 phrasali,
- pomyśl jak je wykorzystać w życiu codziennym
- powiedz je na głos w różnych zdaniach.
Dopiero wtedy dodaj kolejne. Jakość, nie ilość.
3. Mów z phrasalami – nawet jeśli się boisz
Znasz to uczucie: „Nie powiem, bo pewnie powiem źle”? To właśnie blokuje większość dorosłych uczniów.
W lekcjach angielskiego online w małych grupach uczymy:
Nie czekaj, aż powiesz idealnie. Powiedz teraz. Po swojemu.
Nawet jeśli brzmi to tak: “I look after… um… my niece. She is small.” To jest komunikacja. To działa. A to właśnie pierwszy krok do swobody językowej.
4. Phrasale są jak klocki LEGO
Z biegiem czasu zauważysz, że przyimki niosą ze sobą pewne “emocje”:
- up – coś rośnie, aktywuje się (wake up, cheer up)
- down – coś się zatrzymuje, maleje (calm down, shut down)
- out – coś znika, wychodzi (run out, find out)
- off – coś się wyłącza, odcina (take off, turn off)
To nie jest matematyka, ale ta logika często pomaga zapamiętać nowe phrasale szybciej.
5. Ucz się z ludźmi, nie tylko z książki
Możesz znać setki phrasal verbs. Możesz wkuwać je z fiszek, aplikacji i podręczników. Ale dopóki nie zaczniesz ich używać w rozmowie, Twój mózg będzie je traktował jak… teorię. Najwięcej uczysz się wtedy, gdy mówisz, gdy ktoś Cię słucha, gdy możesz zapytać:
„Czekaj, czy mogę powiedzieć I turned down the cake? Bo nie chciałam jeść ciasta, ale nie wiem, czy to tak się mówi…”
Właśnie wtedy pojawia się prawdziwe uczenie się – oparte na ciekawości, interakcji i kontekście.
Phrasal verbs = Twój przyjaciel w angielskim?
Może jeszcze nie dziś. Ale za tydzień? Miesiąc? Tak.
Bo kiedy raz powiesz zdanie z phrasalem i ktoś Cię zrozumie – poczujesz coś nowego: „Wow. To działa.” !
Chcesz się nauczyć mówić z phrasalami – ale po ludzku, nie po szkolnemu?
W Take 5 with English uczysz się:
✔ przez rozmowę,
✔ bez stresu i oceniania,
✔ z lektorem, który Cię wspiera,
✔ w małej grupie dorosłych, którzy też kiedyś się bali mówić
